Urodził się 25 marca 1944 r. w Milanówku k. Warszawy jako syn Włodzimierza i Zofii, z domu Myszkowskiej. Oboje rodzice podczas okupacji hitlerowskiej byli zaangażowani w niepodległościową działalność konspiracyjną. Ojciec, pełniący funkcję kuriera w Armii Krajowej, zginął w trakcie powstania warszawskiego. Andrzej Brzeski zmarł 19 października 2010 r. w Pile (na wirusowe zapalenie pnia mózgu). Pochowany 22 października tegoż roku na Cmentarzu Komunalnym w Pile, kwatera 4B, rząd 4, grób 1.

Magister sztuki, muzyk, wybitny instrumentalista jazzowy (puzonista), kompozytor, aranżer, założyciel i lider legendarnego zespołu „Paradox”. W późniejszym okresie życia utalentowany przedsiębiorca

Andrzej Brzeski chodził do szkoły muzycznej w Grodzisku Mazowieckim i w Żyrardowie. Potem był uczniem średniej Szkoły Muzycznej nr 1 w Warszawie. Tam też równocześnie uczęszczał do wieczorowego liceum ogólnokształcącego. Studiował w stołecznej Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej. Urzeczony podobno w czasie jednego z koncertów, wirtuozerią saksofonisty Zbigniewa Namysłowskiego, postanowił założyć własny zespół „Paradox”. Powstały w 1967 roku pod patronatem warszawskiego klubu studenckiego „Hybrydy” był prekursorem nowej konwencji grania jazzu, łączącej elementy jazzu tradycyjnego, współczesnego, bluesa, free, klasycznego baroku oraz muzyki ludowej. Niektórzy znawcy określali tę muzykę mianem „jazzu progresywnego”.

W 1968 r. grupa w składzie: Michał Górny- wiolonczela, Stanisław Kulhawczuk- kontrabas, Tomasz Sosnowski- fagot i Andrzej Brzeski –puzon, zadebiutowała na Festiwalu Jazz nad Odrą we Wrocławiu. Wkrótce dołączyła skrzypaczka i wokalistka, Dorota Szafnicka. Odmiennie niż było przyjęte dla tego typu wykonawców, zespół obywał się bez perkusji. Na Festiwalu organizowanym we Wrocławiu przez Związek Studentów Polskich od 1964 r., „Paradox” zdobył główną nagrodę, pokonując m.in. kwartet znakomitego już wówczas skrzypka Zbigniewa Seiferta (1946-1979). Andrzej Brzeski otrzymał dodatkowo indywidualną nagrodę dziennikarzy jako solista. W 1969r. zespół został wyróżniony nagrodą publiczności na Festiwalu Jazzowym w San Sebastian w Hiszpanii.

Pierwszą kompozycją Brzeskiego była „Kokoszka babuni”, w 1969 r. jego kolejny utwór śpiewany przez członka zespołu Macieja Górnego, „Ballada o wyspie królów” otrzymał nagrodę na krakowskim Festiwalu Piosenki Studenckiej. W latach 1970-1971 grupa święciła tryumfy na festiwalach jazzowych w San Sebastian, Prerov w Czechosłowacji oraz Beek-en Donk w Holandii. Otrzymała wówczas nagrodę polskiego Ministerstwa Kultury i Sztuki za osiągnięcia artystyczne oraz Złoty Medal za zasługi dla kultury studenckiej, a Związek Studentów Polskich zorganizował „Paradoksowi” długie tournee po Związku Radzieckim. W 1971 r. wystąpili na Festiwalu Sztuki York Art Festival w Anglii spotykając się z entuzjastycznym przyjęciem. Nagrali wtedy pierwszą płytę długogrającą, zatytułowaną” Drifting Feather”( „Lotne piórko”), wydaną w serii ”Polish Jazz” jako pozycja numer 26.

Mimo licznych sukcesów, mimo zmieniających się składów personalnych Andrzej Brzeski pozostawał skromnym, bezpośrednim człowiekiem. Takim go zapamiętałem ze spotkania w Koszalinie, gdzie zespół występował jako poprzedzający recital sławnej już wtedy, Maryli Rodowicz. Potem „Paradox” znowu wyjechał na objazd ZSRR (grudzień 1971-marzec 1972), by po powrocie sięgnąć po Pierwszą Nagrodę Festiwalu Jazzowego w Dunkierce we Francji, uczestniczyć w Jamboree w jugosłowiańskiej Lublanie oraz w Kongsbergu w Norwegii. W latach 1969-1973 zespół regularnie występował na renomowanym warszawskim Jazz Jamboree.

Wtedy także nagrał płytę ze śpiewającą aktorką Elżbietą Jodłowską, koncertował z wybitną wokalistką jazzową Marianną Wróblewską i akompaniował piosenkarce Irenie Jarockiej.

Wobec postępującego spadku zainteresowania jazzem zarówno wśród masowej publiczności, jak i w kierownictwie instytucji estradowych oraz osłabieniu wsparcia ze strony Polskiego Stowarzyszenia Jazzowego i rosnącej zawiści środowiska, Andrzej Brzeski zdecydował w 1974r. o zaprzestaniu działalności zespołu. Należy podkreślić, że mimo tylko 6 lat istnienia, zgromadził rekordową jak na tamte czasy ilość nagród i wyróżnień.

Po rozwiązaniu „Paradoksu” Brzeski pisał piosenki dla bardzo popularnego w latach 70-tych piosenkarza Andrzeja Dąbrowskiego, wcześniej jednak przede wszystkim perkusisty jazzowego. Był m.in. autorem jego przeboju „Dziewczyna perkusisty”, oraz utworów : „Gdzie te lata swingu?”, ”Ja ci dam kaktusa” wykonywanych przez siostry Winiarskie. W 1974 r. był krótko kierownikiem muzycznym Międzynarodowej Wiosny Estradowej w Poznaniu. Potem przez kilkanaście lat występował w salach klubowych i hotelowych w Szwecji i Norwegii, grając w zmieniających się składach osobowych grup bluesowych i jazzowych. W 1979r. podczas pobytu w Polsce wziął udział w ostatniej trasie koncertowej Krzysztofa Klenczona, legendarnego członka i współzałożyciela rodzimego odpowiednika „Beatlesów” – zespołu „Czerwone Gitary”.

W 1985r. wrócił do kraju na stałe, wyjeżdżając jeszcze czasowo i sporadycznie do Skandynawii, uczestnicząc m.in. grupie ‘Bluesdorf Orchestra”.

W 1987 r. zamieszkał w Pile (na osiedlu „Jadwiżyn”), wraz z żoną Eweliną, rodowitą pilanką. Niebawem Brzescy nabyli także pensjonat rekreacyjno- wypoczynkowy „Nad Piławą” w pobliskim Głowaczewie. Znalazł wówczas sponsorów i organizował, w latach 1990-1993, imprezy muzyczne pod nazwą „Blues nad Piławą”. Pokazywał na nich muzyczne filmy wideo, przeprowadzał konkursy dla piosenkarzy amatorów i instrumentalistów. Zapraszał wirtuozów, koncertowali m.in.: niemiecki bluesman Richard Bargel i słynni polscy artyści: Tadeusz Nalepa, Martyna Jakubowicz, Jan Skrzek oraz zespoły „Dżem” i „Zdrowa Woda”.

Latem 1999 r.(19 czerwca) Brzeski gościł amerykańskiego gitarzystę i wokalistę Mike’a Russella grającego utwory soulowe, bluesowe oraz rhythm and bluesowe towarzyszyli: Wojciech Karolak na organach Hammonda, Piotr Baron na saksofonie tenorowym, Krzysztof Ścierański na gitarze basowej, Zbigniew Lewandowski na perkusji oraz Andrzej Brzeski na puzonie. Pokłosiem plenerowego koncertu była płyta „Mike Russell- Blues Party Nad Piławą. Live”.

W ostatnich latach życia współpracował, wielokrotnie koncertując i uczestnicząc w nagraniach z polskim zespołem „Blues Menu”, którego liderem był pilski muzyk, Tadeusz Bogucki. Utworzył także duet BP BAND z saksofonistą i klarnecistą Piotrem Pawlakiem. Pisywał recenzje muzyczne do lokalnych mediów.

W 2008 r. Brzeski zaprosił do Głowaczewa plejadę wirtuozów jazzu i bluesa, dawnych znajomych na jubileusz 40- lecia „Paradoxu”. Było to prawdziwe święto sztuki muzycznej wyobraźni i improwizacji jaką jest przecież jazz, z udziałem okolicznej wiejskiej społeczności, księdza proboszcza Ryszarda Dawidowskiego ze Szwecji, wczasowiczów i licznych gości. W 2009 r. Brzeski poprowadził w Pile festiwal „Blues Party na Piachach” w ośrodku MOSiR nad Jeziorem Piaszczystym. Planował by stała się imprezą coroczną.
W swojej przygodzie z jazzem uczestniczył w wielu nagraniach płytowych. W 1969 r. wraz z „Paradoksem” i innymi młodymi artystami debiutował w wydawnictwie „New Faces In Polish Jazz). Natomiast w 1971 r., oprócz „Lotnego piórka” ukazał się „longplay” zarejestrowany przez czeski „Supraphon” na festiwalu w Pradze w 1970 r., gdzie Brzeski występował z Vaclavem Zahradnikiem(„A hoste jazzevehs”). W 1973 r. jako zespół akompaniujący, „Paradox” towarzyszył Mariannie Wróblewskiej na płycie „Byle bym się zakochała”, ponownie z Zahradnikiem (Supraphon- East All Stars Band), a w 1974 r. z Janem Ptaszynem Wróblewskim w Studio Jazzowym Polskiego Radia („Sprzedawcy glonów”). Dyskografię artysty uzupełnia krążek Blues Menu pt. „Chiński Mur” z 2008 r. oraz wydana w 2010 r., a nagrana 8 listopada 2008 r. płyta „Na żywo w Bajce”(„Bajka”- to nazwa klubu muzycznego w Obornikach Śląskich).

Po powrocie do Polski Brzeski poświęcił się jednak głównie działalności gospodarczej. Nabywszy pensjonat nad Piławą, w 1991r. założył ponadto rodzinną firmę PHU ISOL S.C. (Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługowe Spółka Cywilna) sprowadzającą i montującą zaawansowane technologicznie urządzenia grzewcze. W 2001 r. firma zmieniła nieco profil i zaczęła produkcję palników na pellet, znanych pod marką Pellas X. Palniki zostały wyróżnione na targach branżowych: w 2005 r. na PELLETS-EXPO (III miejsce), w 2008 r. na Targach Piekarnictwa I Cukiernictwa BALTPIEC (Medal Mercurius Gedanensis w kategorii maszyny i urządzenia), również w roku 2008 na Międzynarodowych Targach Technologii Spożywczych „POLAGRA-TECH” (I miejsce). Po śmierci Andrzeja, firmę prowadzą syn Michał i żona Ewelina Brzeska.

Brzeski był dwukrotnie żonaty. Z pierwszego małżeństwa z Alicją(z domu Wolf) miał dwóch synów, z drugiego, z Eweliną(z domu Pronobis)- syna Michała i dwie córki: Weronikę i Marysię.

W 2014 r. w Głowaczewie odbyła się szósta, jak na razie ostatnia edycja „Blues Party Festival im. Andrzeja Tadeusza Brzeskiego”. U sufitu sali restauracyjnej „Nad Piławą” umieszczono puzon-ulubiony instrument świetnego muzyka.

Bibliografia:

Źródła
Internet, jazz forum.com.pl/main/artykul/andrzej-brzeski, dostęp 04.08.2019; pl.wikipedia.org/Wiki/Andrzej_Brzeski_ muzyk),dostęp 04.08.2019 Archiwum Michała Początka, niepublikowane notatki i wspomnienia osobiste Rozmowa z Panią Eweliną Brzeską oraz córkami Weroniką i Marią 12.08. i 17.08.2019. Mike Russel& Levandek All Stars Blues Band/Blues Party Nad Piławą. Live/In Głowaczewo- Poland 19.06.1999, (N)5342080, płyta

Opracowania i artykuły
Ważniejsze wydarzenia w województwie pilskim w 1991r./AndrzejMilczyński// Rocznik Nadnotecki.- 1992, R.23, s. 161; Ważniejsze wydarzenia w województwie pilskim w 1992 roku/ Andrzej Milczyński/ Rocznik Nadnotecki.- 1993, R.24, s.165 . XXIV 1993,s.165; Blues Party nad Piławą/Agnieszka Świderska//Pojezierze Wałeckie.- 1999, lipiec; Krzysztof Klenczon. Historia jednej znajomości/Alicja Klenczon, Tomasz Potkaj //Kraków. – Wydawnictwo WAM.- 2017, s. 148, 223-225; Zmarł Andrzej Brzeski, Internet, www.twojblues.com/ aktualności.php?id=148(kwartalnik „Twój Blues”, dostęp. 07.08.2019; Pamięci Andrzeja Brzeskiego/ZB./www. EXTRA-Wałcz.Pl, Nr 101, 3 lipca 2014, s.14; Ballada o Andrzeju/Mariusz Szalbierz/, Internet, https://faktypilskiepl/pl/14_kultura/5751_ballada_o_andrzeju.html, dostęp 16.08.2019.

Opracował Michał Początek