ur. 29.05.1934 w Łodzi, zm. 31.10.2015 w Pile (ciężka, przewlekła choroba płuc).
Msza żałobna została odprawiona 11.12.2015 w kościele parafialnym p.w. św. Józefa Oblubieńca NMP w Pile. Pogrzeb odbył się 07.11.2015 w Łodzi na cmentarzu przy ul. Ogrodowej.
Syn Mieczysława, oficera WP(1899-1937) i Wandy Feliksy, z d. Smalczyńskiej (1903-1959). Rodzeństwo: Halina Musiałowicz oraz Alicja Jadwiga Musiałowicz.
Lekarz, dyrektor Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego im. Stanisława Staszica w Pile, działacz Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego” Solidarność”, brydżysta.
Absolwent Akademii Medycznej w Łodzi( dyplom 25.10.1960). Lekarz specjalista medycyny przemysłowej(I stopień uzyskał 12.04.1969) i organizacji ochrony zdrowia(II stopień 04.12.1969).
Pochodził z rodziny o patriotycznych tradycjach. Ojciec Mieczysław po wybuchu I Wojny Światowej jako piętnastoletni chłopiec(fałszując metrykę urodzenia) zgłosił się do wojska, do organizowanego przez Rosjan pod auspicjami Komitetu Narodowego Polskiego Legionu Puławskiego. Była to formacja powstała na mocy dekretu Wielkiego Księcia Mikołaja Mikołajewicza, licząca w szczytowym okresie ok. 1000 ochotników, złożona z Polaków, szkolona od stycznia 1915r. w Puławach. Wskutek znacznych strat osobowych w walkach z Niemcami jednostka została po kilku miesiącach rozformowana, a pozostali żołnierze wcieleni do innych oddziałów. Musiałowicz senior trafił do I Korpusu Polskiego gen. Dowbora-Muśnickiego, a następnie do Ochotniczej Sprzymierzonej Armii gen. Stanisława Bułak-Bałachowicza. Został odznaczony Krzyżem Walecznych. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej w szeregach 55 Poznańskiego Pułku Piechoty Wielkopolskiej, był dzielnym dowódcą pociągu pancernego „ Huragan”. Matka była uczennicą renomowanej pensji Macińskich i Pytkowskich, tam zdała maturę. Po śmierci męża przed wojną i po jej zakończeniu pracowała jako urzędnik.
Po studiach mieszkał w Łodzi. W latach 1960-1966 był kierownikiem Przychodni Przemysłowej. Pracował w Pogotowiu Ratunkowym w tym mieście, a także dojeżdżał do Łowicza. W latach 1966-1973 sprawował tam funkcję kierownika Powiatowej Przychodni Obwodowej oraz był zatrudniony jako lekarz Zakładów Przetwórstwa Owocowo-Warzywnego. Pełnił też dyżury szpitalne. W 1973r. przeniósł się do Nakła nad Notecią, gdzie objął stanowisko dyrektora Zespołu Opieki Zdrowotnej. Natomiast, od 1 października1975r. był dyrektorem Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Organizacji w Pile a od 1 stycznia 1976r. dyrektorem naczelnym WSzZ.
Rozwinął i skonsolidował strukturę nowo powstałej placówki(WSzZ rozpoczął działalność na bazie miejscowego ZOZ), zapewnił zatrudnienie odpowiednich kadr fachowych. Nie było to łatwe, albowiem utworzone w połowie 1975r. województwo pilskie, dysponowało skromnym zasobem specjalistów. Wobec zadań większej rangi, również kwalifikacje zatrudnianych musiały sięgać właściwego poziomu. W ciągu pierwszego roku pozyskał 9 stomatologów i 20 lekarzy medycyny. Zasługą Musiałowicza była rozbudowa lecznicy poprzez wzniesienie tzw. łącznika między Izbą Przejęć a gmachem głównym. W łączniku wyznaczono pomieszczenia dla kilku poradni przyszpitalnych, punktu krwiodawstwa i laboratorium analitycznego oraz tymczasowej siedziby Wojewódzkiej Stacji Pogotowia Ratunkowego. Zreorganizowano i odpowiednio usprzętowiono blok operacyjny(śluza, lampy bezcieniowe, stoły operacyjne najnowszej generacji).Uruchomiono nowoczesną salę operacyjną dla oddziału okulistycznego, otwarto nowy oddział urologiczny a także salę chirurgii stomatologicznej. Zmodernizowano oddział ginekologii i położnictwa, tworząc m.in. tzw. trakt porodowy. Na oddziale chorób wewnętrznych wydzielono wielopozycyjne łóżka intensywnego leczenia i nadzoru, stanowiące zalążek oddziału anestezjologii i intensywnej terapii. Zakupiono karetkę reanimacyjną dla Pogotowia, zorganizowano od podstaw Wojewódzką Poradnię Zdrowia Psychicznego. W kolejnych latach pilski szpital sukcesywnie wyposażano w nowoczesną aparaturę. Zakupiono m.in. kardiotokograf i laparoskop dla ginekologii i położnictwa, stół reanimacyjny i respirator dla oddziału noworodków, fotokoagulator i mikroskop operacyjny z zestawem narzędzi do mikrochirurgii dla okulistyki, aparat dializacyjny(tzw. ”sztuczna nerka”) i gastrofiberoskop dla interny.
Dyrektor Janusz Musiałowicz wymagający wobec podwładnych, działał energicznie, trochę na modłę swojego pryncypała, wojewody Andrzeja Śliwińskiego. Równocześnie jako szef placówki, zatrudniającej niebawem ponad 1,5 tysiąca ludzi odważnie artykułował postulaty, zmagającej się z licznymi niedoborami służby zdrowia schyłku lat siedemdziesiątych i początku lat osiemdziesiątych. Podnosił sprawę odpowiedniego zaopatrzenia w leki i budowy mieszkań dla personelu. Był orędownikiem budowy hotelu dla pielęgniarek przy ul. Kraszewskiego oraz przekazania na cele socjalne gmachu biurowego przy ul. Motylewskiej, niewykorzystanego w związku z odstąpieniem od budowy zakładów „Chemitex”. Był współorganizatorem przemysłowej służby zdrowia, współtwórcą m.in. przychodni przyzakładowej przy Dyrekcji Okręgowej Lasów Państwowych. Zwracał uwagę na znaczenie oświaty zdrowotnej i profilaktyki. Wskazywał na rolę zanieczyszczenia środowiska, narażeń zawodowych i co ciekawe, również relacji międzyludzkich w zakładach pracy. Apelował do gremiów kierowniczych rządzącej partii(Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej), by jej członkowie interweniowali na rzecz zdrowia w swoich zakładach pracy, właśnie w tak szeroko rozumianym zakresie. Sam wstąpił do PZPR, jak podkreślał bez żadnych nacisków, w 1980r. gdy w partii rozpoczął się oddolny ruch reformatorski i powstały tzw. struktury poziome, postulujące demokratyzację stosunków wewnątrz organizacji.
Od września 1980r. sprzyjał tworzeniu struktur „Solidarności” w Szpitalu. Udostępnił pomieszczenie na siedzibę, umożliwił dostęp do powielacza.
W nocy z 12 na 13 grudnia 1981r. został za tę postawę i za odmowę podpisania deklaracji lojalności aresztowany przez Służbę Bezpieczeństwa i w trybie natychmiastowym pozbawiony stanowiska(zastąpiony przez lek. med. Kazimierza Zdrojewskiego- internistę, który czasowo pełnił obowiązki dyrektora). Ogólnopolska gazeta partyjna „Trybuna Ludu”, informowała po kilku dniach, w krótkiej notatce, że Musiałowicz został odwołany, wraz z dwoma innymi dyrektorami pilskich jednostek wojewódzkich „za naruszenie przepisów stanu wojennego”.
13.12.1981r. Musiałowicz oddał legitymację partyjną. W okresie stanu wojennego okazywał
wyraźny sprzeciw wobec władzy, brał udział w dystrybucji druków ulotnych, literatury podziemnej oraz tzw. cegiełek funduszu wsparcia internowanych i ich rodzin.
Przez kilka miesięcy nie mógł znaleźć pracy. 01.05.1982r. został zatrudniony w Dziale Pomocy Doraźnej WSzZ na podstawie umowy podpisanej dnia poprzedniego. Jednakowoż wskutek interwencji Służby Bezpieczeństwa, już pierwszego dnia świadczenia pracy otrzymał wypowiedzenie. Odwołał się do sądu i sprawę wygrał. W Pomocy Doraźnej pracował do 1984r., kiedy to wskutek choroby płuc przeszedł na rentę inwalidzką. 0d 1989r. był na emeryturze. Pobierając ją, w wymiarze ½ etatu pracował w Wojewódzkiej Przychodni Przemysłowej, a następnie po jej reorganizacji w Wielkopolskim Ośrodku Medycyny Pracy. Przyjmował przez jakiś czas w Przychodni Przyzakładowej Miejskiego Zakładu Komunikacji i Zakładów Przemysłu Ziemniaczanego w Pile.
Przez wiele lat pełnił funkcję Inspektora do spraw Orzecznictwa Lekarskiego. Równocześnie przez krótki okres dyżurował w Izbie Przyjęć Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego przy ul. Rydygiera(WSzZ ulokowano tam po zakończeniu budowy obiektu, we wrześniu 1988).
W latach 90-tych XX wieku pracował w Wojewódzkim Zespole Metodycznym Opieki Zdrowotnej, a po jego reorganizacji(w 1998roku, wraz z likwidacją województwa pilskiego) przez 12 lat w Wielkopolskim Centrum Zdrowia Publicznego Medycyny w Pile(przy ul. Lotniczej; zajmował się ewidencją kart zgonów, jako tzw. Wojewódzki Koder Zgonów). Wymienione instytucje pełniły funkcje kontrolno- nadzorcze w stosunku do różnych podmiotów służby zdrowia. W ich skład wchodził m.in. Wojewódzki Ośrodek Doskonalenia Kadr Medycznych, Dział Statystyki, Inspektorat d/s Orzecznictwa, Samodzielne Stanowisko d/s Alkoholizmu i Narkomanii. Zajmowały się też szeroko rozumianą profilaktyką zdrowotną.
W latach 1984-1985 przewodniczył Kołu Polskiego Towarzystwa Lekarskiego przy WSzZ w Pile.
Był czynnym uczestnikiem przemian zachodzących w Kraju po 1989r., admiratorem Lecha Wałęsy, w latach 90-tych członkiem prezydium i przez dwie kadencje przewodniczącym Komisji Międzyzakładowej NSZZ „Solidarność” przy Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym.
Często powtarzał, że wiodącą ideą jego działalności lekarskiej było służenie ludziom. Nie tylko pojedynczym pacjentom, ale przede wszystkim poprzez organizowanie opieki zdrowotnej i tworzenie sprawnego systemu, który chroniłby i przywracał zdrowie w skali globalnej, społecznej, sposób kompleksowy zwalczający i leczący choroby.
Jako dyrektor WSzZ, jednostki skupiającej wszystkie jednostki lecznictwa zamkniętego(szpital) oraz otwartego(poradnie i przychodnie) nowo powstałego województwa okazał się skutecznym, niekiedy w opinii podwładnych nader surowym administratorem. Ale też człowiekiem osobistej odwagi. Wskazywał na pożytki płynące z poczucia wolności i z umiejętności pokonywania lęku.
Żonaty z Bożenną Skoczek (1935), syn Andrzej Zbigniew Musiałowicz (1957) ekonomista zam. w Łodzi i córka Barbara Musiałowicz – Chełmińska (1961), lekarz alergolog zam. w Pile.
Drugie małżeństwo z dr nauk medycznych Karin Musiałowicz, lekarzem stomatologiem.
Bibliografia:
Źródła:
Archiwum Państwowe w Poznaniu Oddział w Pile(APPOP), PZPR KW w Pile, Protokoły z posiedzeń plenarnych z załącznikami 1981-1982,264/13, Stenogram z plenarnego posiedzenia Komitetu Miejskiego PZPR z dnia 29.10.1981r, informacja do referatu dyrektora J. Musiałowicza dla egzekutywy; (APPOP, j.w.),Sprawozdanie z działalności Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Pile, z dnia 15.10.1981r.;
Archiwum Wielkopolskiej Izby Lekarskiej w Poznaniu Delegatura w Pile, Prawo Wykonywania Zawodu i inne dokumenty; M. Początek(archiwum własne autora) notatki z rozmowy z dr J. Musiałowiczem w dniu 15.10.2004r.;
Internet/wikipedia.org.pl/, Drzewo genealogiczne rodziny, 29.11.2015; R. Maciejewski, były wieloletni dyrektor Wojewódzkiego Wydziału Zdrowia i Opieki Społecznej w Pile, lekarz wojewódzki, relacja ustna z dnia 10.12.2015r.; A. Musiałowicz(syn), relacja pisemna z dn.07.12.2015r.; M. Teleszczuk, relacja ustna z dnia 12.12.2015r.; E. Pluciak-Halla, relacja ustna z dnia 14.12.2015r.; L. Matuszak, relacja ustna z dnia 07.01.2016r.
Opracowania :
Szlachetne zdrowie/Zygmunt Narkiewicz// Ziemia Nadnotecka. – 1976, nr 4, s.6; Zdrowie nie ma ceny/Zygmunt Narkiewicz// Ziemia Nadnotecka. – 1978, nr 4 ,s.1,4; Jeden plus jeden równa się trzy: Echa naszych publikacji/Janusz Musiałowicz//Ziemia Nadnotecka.-1978, nr 8, s.6,8; Dla naszego zdrowia/Michał Gulgowski// Ziemia Nadnotecka . – 1979, nr 1,s.2; Ochrona zdrowia w Pile w latach 1945-2000/Michał Początek// Zarys dziejów Piły w latach 1945-2000 : praca zbiorowa/Marek Fijałkowski : redakcja.- Piła : Gmina Piła.- 2013, s. 199, 208.
Opracował Michał Początek